جنگو (Django) چیست؟ آموزش نصب و راه‌اندازی جنگو

مقدمه‌ای بر جنگو (Django)

اگر به دنیای برنامه‌نویسی پایتون علاقه‌مند باشید، احتمالاً نام جنگو (Django) را شنیده‌اید. جنگو یک فریم‌ورک وب قدرتمند و متن‌باز است که با زبان پایتون نوشته شده و توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های پیچیده را با سرعت بالا و امنیت بالا بسازند.

تاریخچه و پیدایش جنگو

جنگو در سال 2003 توسط آدریان هولواتی و سایمون ویلسون در روزنامه لارنس ژورنال-ورلد توسعه یافت. هدف اصلی آن تسهیل در ساخت وب‌سایت‌های خبری بود. این فریم‌ورک در سال 2005 به‌صورت عمومی منتشر شد و از آن زمان تاکنون به یکی از محبوب‌ترین فریم‌ورک‌های وب تبدیل شده است.

ویژگی‌های کلیدی جنگو

رایگان و متن‌باز: جنگو به‌صورت رایگان و متن‌باز در دسترس است.
امنیت بالا: این فریم‌ورک ابزارهایی برای جلوگیری از حملات رایج وب مانند XSS و SQL Injection فراهم می‌کند.
توسعه سریع: جنگو با ارائه ابزارهای پیش‌ساخته، توسعه وب‌سایت‌ها را تسهیل می‌کند.
مقیاس‌پذیری: این فریم‌ورک برای پروژه‌های کوچک تا بزرگ مناسب است.

مزایای استفاده از جنگو

مستندسازی جامع: جنگو دارای مستندات کامل و قابل فهم است که یادگیری آن را آسان می‌کند.
جامعه فعال: جامعه بزرگ و فعال جنگو، منابع آموزشی و پشتیبانی فراوانی را فراهم می‌کند.
قابلیت استفاده مجدد از کد: فلسفه “DRY” (Don’t Repeat Yourself) در جنگو باعث می‌شود که کدها تکراری نباشند.
مدیریت پایگاه داده ساده: با استفاده از ORM جنگو، تعامل با پایگاه داده ساده و شی‌گرا می‌شود.

معماری جنگو: MVT چیست؟

جنگو از معماری Model-View-Template (MVT) پیروی می‌کند:

Model: نمایش ساختار داده‌ها و تعامل با پایگاه داده.
View: مدیریت منطق برنامه و پردازش درخواست‌های کاربر.
Template: تعریف نحوه نمایش داده‌ها در رابط کاربری.

پیش‌نیازهای نصب جنگو

قبل از نصب جنگو، اطمینان حاصل کنید که موارد زیر را دارید:

سیستم‌عامل مناسب: ویندوز، macOS یا لینوکس.
نصب پایتون: نسخه 3.6 یا بالاتر.
نصب pip: ابزار مدیریت بسته‌های پایتون.

نصب پایتون و pip

به وب‌سایت رسمی پایتون بروید و نسخه مناسب سیستم‌عامل خود را دانلود و نصب کنید.
در هنگام نصب، گزینه “Add Python to PATH” را فعال کنید.
پس از نصب، برای اطمینان از نصب صحیح، در ترمینال دستور python --version را وارد کنید.

ایجاد محیط مجازی (Virtual Environment)

برای ایجاد محیط مجازی:

در ترمینال دستور زیر را وارد کنید: python -m venv myenv

برای فعال‌سازی محیط مجازی:
- در ویندوز: myenv\Scripts\activate
- در macOS و لینوکس: source myenv/bin/activate

نصب جنگو با pip

پس از فعال‌سازی محیط مجازی، برای نصب جنگو دستور زیر را وارد کنید:

pip install django

تأیید نصب جنگو

برای اطمینان از نصب صحیح جنگو، دستور زیر را وارد کنید:

django-admin --version

اگر نسخه جنگو نمایش داده شد، نصب با موفقیت انجام شده است.

ایجاد پروژه جدید با جنگو

برای ایجاد پروژه جدید:

django-admin startproject myproject

این دستور یک پوشه به نام myproject ایجاد می‌کند که ساختار اولیه پروژه در آن قرار دارد.

اجرای سرور توسعه‌دهنده جنگو

برای اجرای سرور توسعه‌دهنده:

وارد پوشه پروژه شوید: cd myproject

دستور زیر را وارد کنید: python manage.py runserver

سپس در مرورگر خود به آدرس http://127.0.0.1:8000/ بروید تا صفحه خوش‌آمدگویی جنگو را مشاهده کنید.

تنظیمات اولیه پروژه در فایل settings.py

در فایل settings.py می‌توانید تنظیمات مختلف پروژه را پیکربندی کنید:

SECRET_KEY: کلید مخفی برای امنیت پروژه.
DEBUG: حالت اشکال‌زدایی.
ALLOWED_HOSTS: لیست میزبان‌های مجاز.
INSTALLED_APPS: برنامه‌های نصب‌شده در پروژه.
DATABASES: تنظیمات پایگاه داده.

ایجاد اپلیکیشن در جنگو

برای ایجاد اپلیکیشن جدید در پروژه:

python manage.py startapp myapp

این دستور یک پوشه به نام myapp ایجاد می‌کند که ساختار اولیه اپلیکیشن در آن قرار دارد.

نتیجه‌گیری

جنگو یک فریم‌ورک قدرتمند و کارآمد برای توسعه وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های پیچیده است. با پیروی از مراحل بالا، می‌توانید به‌راحتی جنگو را نصب و راه‌اندازی کنید و پروژه‌های خود را آغاز کنید.

سؤالات متداول

۱. آیا جنگو برای پروژه‌های کوچک مناسب است؟

بله، جنگو به‌خاطر ویژگی‌هایی مانند امنیت بالا، توسعه سریع و مدیریت پایگاه داده ساده، برای پروژه‌های کوچک نیز مناسب است.

۲. آیا می‌توانم جنگو را بدون استفاده از محیط مجازی نصب کنم؟

اگرچه می‌توانید، اما استفاده از محیط مجازی توصیه می‌شود تا وابستگی‌های پروژه‌ها از هم جدا باشند و مدیریت آن‌ها ساده‌تر شود.

۳. آیا جنگو با پایگاه داده‌های مختلف سازگار است؟

بله، جنگو از پایگاه داده‌هایی مانند SQLite، PostgreSQL، MySQL و Oracle پشتیبانی می‌کند.

۴. آیا جنگو برای توسعه API مناسب است؟