فهرست مطالب
مقدمه: چرا دامنه ممکن است فیلتر شود؟
تا به حال برایتان پیش آمده که وقتی می‌خواهید وارد سایت خود شوید، ناگهان با صفحه فیلترینگ مواجه شوید؟ این اتفاق می‌تواند ناشی از تصمیم نهادهای مربوطه باشد که دامنه شما را در لیست مسدود شده قرار داده‌اند. ممکن است دلیل فیلتر شدن، انتشار محتوایی باشد که با قوانین یا ضوابط کشوری مغایرت دارد، یا این‌که دامنه‌ای که خریده‌اید پیش‌تر دچار مشکل بوده است. در این مقاله مسیر گام به گام رفع فیلتر دامنه را به زبان ساده و عملی بررسی می‌کنیم.
تشخیص فیلتر بودن دامنه
بررسی فنی: آیا مشکل دسترسی فنی است؟
قبل از آن‌که فرض کنیم دامنه فیلتر شده، ابتدا باید مطمئن شویم که مشکل دسترسی صرفاً فنی نیست. مثلاً ممکن است سرور دچار قطعی شده باشد، یا DNS اشتباه تنظیم شده باشد، یا اختلالی در شبکه ارتباطی وجود داشته باشد.
استفاده از ابزارهای آنلاین بررسی فیلترینگ
برای اطمینان، می‌توانید از ابزارهای آنلاینی استفاده کنید که وضعیت فیلترینگ دامنه را بررسی می‌کنند. اگر با IP غیرایرانی سایت باز شود ولی با اینترنت داخل کشور بسته باشد، نشانه قوی فیلتر بودن است. همچنین در سامانه Internet.ir با وارد کردن دامنه می‌توانید متوجه شوید که آیا دامنه فیلتر است یا خیر.
علل فیلتر شدن دامنه
محتوای مغایر با عفت عمومی
انتشار مطالب مستهجن، محتوای تحریک‌آمیز یا مواردی که با موازین اخلاقی جامعه تناقض دارند از دلایل رایج فیلتر شدن دامنه هستند.
محتوای مغایر با امنیت و منافع عمومی
اگر سایت شما محتواهایی علیه امنیت ملی، ترویج شورش یا توهین به مقامات منتشر کند، احتمال فیلتر شدن افزایش می‌یابد.
لینک‌دهی به سایت‌های فیلترشده یا تبلیغ آن‌ها
اگر در محتوای سایت لینک به سایت‌هایی که خود فیلتر هستند یا تبلیغ آن‌ها شده باشد، ممکن است موجب شود کل دامنه تحت تأثیر قرار گیرد.
تخلفات مالک پیشین دامنه
گاهی دامنه‌ای که شما خریده‌اید پیش‌تر متعلق به شخص یا سایتی بوده است که تخلف کرده و فیلتر شده. در این حالت رفع فیلتر دامنه نیازمند توضیح مالک جدید است.
گام اول: ثبت سایت در سامانه ساماندهی
ورود به سامانه و ایجاد حساب کاربری
ابتدا به آدرس samandehi.ir مراجعه کنید و یک حساب کاربری بسازید. پر کردن اطلاعات پایه، شماره همراه، ایمیل و تأیید آن‌ها ضروری است.
تکمیل اطلاعات رسانه / سایت
پس از ثبت اولیه، از منوی حساب کاربری گزینه «ثبت رسانه / سایت» را انتخاب کنید و فرم اطلاعات سایت را وارد نمایید: عنوان، توضیح، حوزه فعالیت، آدرس دامنه و اطلاعات تماس.
تأیید هویت و شماره تماس
در بسیاری از موارد، سیستم از شما می‌خواهد شماره همراه یا تلفن ثابت را تأیید نمایید (مثلاً ارسال کد پیامکی). این مرحله برای احراز هویت مالک سایت الزامی است.
گام دوم: ارسال درخواست رفع فیلتر در Internet.ir
انتخاب گزینه مناسب (سایت ایرانی یا خارجی)
به سامانه Internet.ir یا بخش «درخواست رفع فیلتر» مراجعه نمایید. اگر دامنه شما ملی (.ir) است گزینه «رفع فیلتر سایت ایرانی» را انتخاب کنید؛ برای دامنه‌های بین‌المللی، گزینه مربوط به سایت خارجی را بزنید.
ورود به حساب ساماندهی و تکمیل فرم درخواست
در این بخش لازم است با نام کاربری و رمزتان در سامانه ساماندهی وارد شوید و سپس فرم درخواست رفع فیلتر را پر کنید. نام دامنه، حوزه کاری، توضیحات و کد کپچا را وارد نمایید.
ارسال توضیحات و مستندات لازم
در بخش توضیحات (تارنما) بنویسید که محتوای مشکل‌دار را حذف کرده‌اید و تمام ضوابط را رعایت خواهید کرد. اگر سندی دارید (مثلاً مکاتبه با کارگروه یا تعهدنامه)، ضمیمه کنید.
بررسی و روند پیگیری درخواست رفع فیلتر
بررسی محتوای سایت توسط نهاد مربوطه
کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه محتوای سایت شما را بررسی می‌کند تا مطمئن شود که هیچ بخش مغایر قانون باقی نمانده باشد.
شرایط تأیید یا رد درخواست
اگر محتوای مجرمانه‌ای حذف نشده باشد، درخواست شما ممکن است رد شود. اگر تأیید شود، ممکن است ابتدا رفع فیلتر مشروط داده شود تا اصلاحات نهایی انجام گیرد.
امکان تجدید نظر
اگر درخواست اولتان رد شد، معمولاً می‌توانید پس از مدت معینی درخواست تجدید نظر دهید (بسته به مقررات کارگروه).
نکات مهم برای افزایش احتمال موفقیت
حذف کامل محتوای مشکل‌دار قبل از ارسال درخواست
قبل از ارسال درخواست، حتماً به سراغ کل بخش‌های سایت بروید (مطالب، نظرات کاربران، لینک‌ها، فایل‌های آپلود شده) و هر چیزی که ممکن است مغایر قوانین باشد را حذف کنید.
نگهداری یک صفحه موقت درباره سایت
می‌توانید هنگام بررسی سایت، صفحه اصلی را به حالت «به زودی باز می‌گردیم» یا «در دست به‌روزرسانی» تغییر دهید تا نشان دهید که سایت تحت بازسازی و تطبیق است.
رعایت دقیق قوانین و دوری از محتوای حساس
از محتوایی که ممکن است منجر به فیلتر شود (توهین، مطالب سیاسی حساس، تبلیغ VPN یا رخنه امنیتی) پرهیز کنید تا بار دیگر دامنه‌تان فیلتر نشود.
روش‌های جایگزین موقت برای دسترسی به سایت
استفاده از پروکسی یا VPN (موقت و با احتیاط)
برای دسترسی موقت خود یا برخی کاربران می‌توانید از VPN یا پروکسی استفاده کنید. این روش فقط موقت است و نباید به عنوان راه دائمی به آن تکیه کنید.
تغییر DNS یا تغییر آدرس موقت
در برخی موارد، تغییر DNS یا استفاده از آدرس موقت (ساب‌دامنه یا دامنه کمکی) می‌تواند به عنوان راه پشتیبان تا زمان رفع فیلتر مفید واقع شود.
چگونه از فیلتر شدن مجدد جلوگیری کنیم؟
نظارت بر محتوا و نظرات کاربران
مطمئن باشید که کاربران سایت شما نمی‌توانند مطالبی منتشر کنند که قوانین را نقض کنند؛ بخش نظرات را بررسی و فیلتر کنید.
استفاده از فیلتر داخلی و کنترل لینک‌ها
لینک‌های خروجی را بررسی کنید و اگر لینک به سایت فیلترشده دارید، آن را حذف یا اصلاح نمایید.
رعایت سیاست‌های محتوایی و قوانین جاری
همیشه مطمئن باشید که محتواهای جدید سایت با قوانین کشور همخوانی دارند و قبل از انتشار بررسی شوند.
جمع‌بندی و توصیه نهایی
رفع فیلتر دامنه ممکن است کمی زمان‌بر و پرزحمت باشد، اما با گام‌های صحیح، شفاف‌سازی و رعایت قوانین می‌توان این کار را به موفقیت رساند. فراموش نکنید که پیشگیری بهتر از درمان است: با رعایت اصول محتوایی و مدیریت دقیق، احتمال فیلتر شدن را تا حد زیادی کاهش دهید.
سوالات متداول (FAQs)
۱. آیا فرآیند رفع فیلتر دامنه هزینه‌ای دارد؟
خیر، طبق رویه‌های مرسوم این کار رایگان است و نیازی به پرداخت وجه به نهادهای رسمی برای رفع فیلتر نیست.
۲. اگر درخواست من رد شود، چه کنم؟
می‌توانید درخواست تجدید نظر بدهید (در بازه زمانی تعیین شده)، محتوای سایت را اصلاح کرده و مجدداً ارسال نمایید.
۳. اگر دامنه‌ای بخرم که قبلاً فیلتر بوده چه کنم؟
در این حالت باید فرایند کامل رفع فیلتر را انجام دهید و در درخواست خود ذکر کنید که مالک جدید هستید و از گذشته دامنه بی‌اطلاع بوده‌اید.
۴. آیا استفاده از VPN باعث رفع فیلتر دائمی دامنه می‌شود؟
خیر، VPN فقط دسترسی موقت می‌دهد و تأثیری بر وضعیت فیلترینگ دامنه ندارد.
۵. چقدر زمان می‌برد تا دامنه رفع فیلتر شود؟
مدت زمان دقیق متفاوت است؛ ممکن است در چند روز یا چند هفته بررسی شود، بستگی به نهاد بررسی‌کننده و پیچیدگی پرونده دارد.
